ҚР Президентінің 1997 жылғы 5 сәуірдегі № 3443 Жарлығына сәйкес жыл сайын 31 мамырда Қазақстанда саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні атап өтіледі. Қуғын-сүргін құрбандары Кеңес Одағының аумағында тұрған барлық ұлттардың әр түрлі топтарының өкілдері болды.

1919-1920 жылдардағы азаматтық соғыс аяқталғаннан кейін бірден басталған қуғын-сүргіндер екі онжылдықтарда жаппай ретпен жалғасты және іс жүзінде одан да ұзағырақ. Тарихшылар Кеңес өкіметі жылдарында белгілі бір дәрежеде 40 миллионға жуық адам қуғын-сүргінге ұшырады деп санайды. Қазақстанда 1921 жылдан 1954 жылға дейін статистикаға сәйкес 100 мыңға жуық адам сотталып, 20 мыңнан астам адам атылды. Сондай-ақ мыңдаған адамдар «хат жазысу құқығынсыз» деген тұжырыммен, көптеген куәліктер бойынша сол өлім жазасын білдірді.

Сол жылдары «халық жауы» үстінде көптеген ашық сот процестері жүргізілгені белгілі. Бірақ қуғын-сүргінге ұшырағандардың негізгі бөлігі жасырын түрде сотталған. Бұдан басқа, Қазақстан аумағында лагерлер мен қамау орындарының Бас басқару жүйесінің көптеген мекемелері болды. Осы қамау орындарының қатарында АЛЖИР-Отан сатқыншылары әйелдерінің Ақмола лагері,қазір онда мұражай орналасқан,сондай-ақ Қарлаг (Қарағанды еңбекпен түзеу лагері) Степлаг (дала лагері) және басқалар.

Қазақстан халқы саяси қуғын-сүргіннен зардап шеккен миллиондаған отандастар туралы есте сақтауда. Террор уақыты туралы тарих оқулықтарында егжей-тегжейлі баяндалады, бұл тақырыпта кітаптар шығарылады, фильмдер түсіріледі, елдің қалалары мен ауылдарында ескерткіш стелалар орнатылады. Осының барлығы қоғамның бейбіт эволюциялық дамудың құндылығын сезінуі және мұндай оқиғалардың қайталануына жол бермеуі үшін өте маңызды.

Комментарии

Комментариев пока нет, будьте первым.